Leven in een ritme van gerechtigheid
Jesaja 58 is één van die hoofdstukken die horen bij het collectieve bewustzijn van de christenen door de eeuwen heen. In het rijtje van de Bergrede, 1 Korinthe 13 – het hooglied van de liefde en Psalm 23 hoort ook Jesaja 58. Dit hoofdstuk heeft mensen door de eeuwen heen op scherp gezet als het gaat om de strijd voor gerechtigheid. Het was onder anderen dit hoofdstuk dat mij inspireerde om met vrienden de Muskathlon op te zetten en te strijden voor gerechtigheid. Maar niet alleen christenen zelf hebben in dit hoofdstuk een bijzondere oproep uit het hart van God herkend, ook voor Jezus zelf was dit hoofdstuk van grote waarde, getuige het feit dat hij hier op verschillende cruciale punten in zijn leven op teruggrijpt.
Verticale focus
Het hoofdstuk begint al met de hartstochtelijke oproep: ‘Roep luidkeels, houd je niet in!’ Om af te sluiten met de woorden: ‘Ja, de mond van de Ene heeft gesproken!’ Het gaat hier om een boodschap recht uit het hart van God. Wat is de boodschap die ons hier tegemoet komt? In vers 2 tot en met 5 beschrijft God in vijf statements de religieuze activiteit van zijn volk, inclusief de gevoelens die zij daarbij hadden. Het volk Israël was oprecht op zoek naar God én deed dit met volle overgave. De verticale focus was voor elkaar.
Regenboog van recht
God mist daarbij echter de horizontale betrokkenheid op de naaste. In de verzen 6 tot en met 12 worden dertien zaken genoemd die de kinderen van God horen te doen: ‘voed de hongerigen, geef huisvesting aan de zwervers, kleed de naakten, bouw je stad op’. Het gaat om thema’s als bevrijding, praktische hulp en het verlenen van waardigheid. Dertien statements van gerechtigheid. Dat wil zeggen: God vraagt aan zijn volk een regenboog van recht, een veelkleurigheid van vriendelijkheid.
Radicaal recht
Echter, het gaat niet alleen om een regenboog van recht, maar ook om een zekere radicaliteit in recht. Vers 6 spreekt over het ‘je niet verbergen voor mensen in nood’. Het is zo makkelijk om te doen alsof je neus bloedt wanneer mensen hun nood kenbaar maken. Vers 10 spreekt over het geven aan de armen van die dingen die je zelf eigenlijk nodig hebt. Dat is super radicaal, zeker als je bedenkt dat het volk Israël net bezig was om Jeruzalem te herbouwen na de ballingschap in Babel. Aan alles was gebrek. Toch vraagt God hier niet om te delen van datgene dat over is, maar om het weggeven van ‘je zielsverlangen’.
Theologie van het kruis
Jesaja 58 toont ons een theologie van het kruis. Wanneer de horizontale verbinding met de medemens gekoppeld wordt aan de verticale focus op God, dan ontstaat er een geweldige geestelijke dynamiek. Vers 8 zegt: ‘Dán…’ En vers 9: ‘Dán…’ De zegeningen buitelen over elkaar heen, omdat je je plotseling bevindt in het hart van het kruis, op de verbinding tussen de verticale en de horizontale lijn. Die plek is de hotspot van de heilige Geest, waar hij je bekrachtigt, herstelt en maakt tot een bron waarvan het water nooit zal ophouden te stromen.
Afgestemd op de hartenklop van Jezus
Eén van de grote zegeningen uit dit hoofdstuk is dat we het hart van Jezus dieper leren kennen. Aan het begin van zijn bediening zegt Jezus: ‘De Geest des Heren is over mij, want hij heeft mij gezalfd om goede tijding aan te kondigen voor de armen, hij heeft mij uitgezonden om te prediken aan gevangenen vrijlating en aan blinden nieuw gezicht, - om verdrukten uit te zenden in vrijlating.’ Lucas 4:18 Dat is allemaal Jesaja 58 en voor Jezus uitgangspunt voor zijn bediening op aarde.
In Matteüs 25, vlak voor zijn sterven, spreekt Jezus over de schapen en de bokken en zegt: ‘Ik was hongerig en jullie gaven mij te eten, ik had dorst en jullie gaven mij te drinken, ik was een vreemdeling en jullie namen mij op, ik was naakt en jullie hebben mij gekleed, ik was ziek en jullie hebben mij opgezocht, ik zat gevangen en jullie kwamen naar mij toe.’ Ook dat is weer allemaal Jesaja 58.
Stromen van levend water
In Johannes 7 gaat Jezus op de laatste dag van het Loofhuttenfeest op het tempelplein staan en roept: ‘Wie in mij gelooft gelijk de Schrift zegt, stromen van levend water zullen uit zijn binnenste vloeien.’ Eindeloze stromen van levend water door de Geest van Jezus, zullen vloeien uit de mens die in Jezus gelooft gelijk de Schrift zegt. Wat voor geloof is dat? Is dat alleen verticaal gericht geloof, met de juiste activiteiten en veel gevoel? Nee, het is het geloof van het kruis, zowel verticaal als horizontaal. Het is het Jesaja 58-geloof.
Leven in een ritme van gerechtigheid
De strijd voor gerechtigheid kan mensen volkomen opslokken en uitputten. Ook kunnen mensen zo druk zijn met hun leven, dat de strijd voor gerechtigheid er niet meer bij past. Hoe kunnen we zorgen dat we dit geloof gelijk de Schrift zegt góed doen? Dat het niet teveel wordt en ons verpletterd, maar dat het ook niet te weinig is en wij in gebreke blijven? Ik vind het dan zo mooi dat Jesaja 58 eindigt met twee schitterende verzen over de waarde van de sabbat. Vers 13 en 14 zijn het geheim voor een vreugdevol leven in het ritme van gerechtigheid. Elke week hebben we een dag van rust nodig. Een dag om te herijken, onze afgelopen week te evalueren en de nieuwe week voor te bereiden. Een dag om onszelf af te vragen: houd ik koers? Leef ik volgens de hartenklop van Jezus, vanuit de theologie van het kruis, met zowel een verticale als een horizontale verbinding?
Praktisch?
Jesaja 58 maakt duidelijk dat het God gaat om een regenboog aan recht. Er is niet één goede manier. Als het maar de scherpte van radicaliteit heeft, als het maar écht ergens om gaat. Vele NGO’s, stichtingen en initiatieven doen daarin prachtig werk. Vanuit 4M organiseren we samen met Compassion en Open Doors de Muskathlon: een ultieme uitdaging op een extreme locatie waarbij je een significante bijdrage levert in de strijd om gerechtigheid. Het is een schitterende beweging van gepassioneerde mannen en vrouwen die Jesaja 58 handen, voeten én vleugels geven. Voor meer informatie, zie www.muskathlon.com